บันทึกอนุทิน ครั้งที่ 2

บันทึกอนุทินครั้งที่ 2
รายวิชา : (EAED3214) การจัดประสบการณ์การศึกษาแบบบเรียนรวมสำหรับเด็กปฐมวัย
                Inclusive Education Experiences Management for Early Childhood
ผู้สอน : อาจารย์ ตฤณ แจ่มถิน
เมื่อวันที่ 20 มกราคม  พ.ศ. 2559 
เวลา 08.30 - 12.30 น.

เด็กที่มีความต้องการพิเศษ (Children with special needs)

                      เด็กปฐมวัยที่มีความต้องการพิเศษ (Early Childhood with special needs)


ความหมายของเด็กที่มีความต้องการพิเศษ

                      ทางการแพทย์   เรียกเด็กที่มีความต้องการพิเศษ ว่า "เด็กพิการ" หมายถึง เด็กที่มีความผิดปกติ มีความบกพร่อง สูญเสียสมรรถภาพ อาจเป็นความผิดปกติ ความบกพร่องทางกาย การสูญเสียสมรรถภาพทางสติปัญญา ทางจิตใจ
                      ทางการศึกษา   ให้ความหมายเด็กที่มีความต้องการพิเศษว่า เด็กที่มีความต้องการทางการศึกษาเฉพาะของตัวเอง ซึ่งจำเป็นต้องจัดการศึกษาให้แตกต่างไปจากเด็กปกติด้านเนื้อหา หลักสูตร กระบวนการที่ใช้ และ การประเมินผล

สรุปได้ว่าเด็กที่มีความต้องการพิเศษ หมายถึง

                   -  เด็กที่ไม่อาจพัฒนาความสามารถได้เท่าที่ควรจากการให้การช่วยเหลือ และการสอนตามปกติ
                   -  มีสาเหตุจากสภาพความ บกพร่องทางร่างกาย สติปัญญา และอารมณ์

                   -  จำเป็นต้องได้รับการกระตุ้น ช่วยเหลือ การบำบัด และฟื้นฟู
                   -  จัดการเรียนการสอนที่เหมาะกับลักษณะและความต้องการของเด็กแต่ละบุคล

พฤติกรรมและพัฒนาการของเด็กที่มีความต้องการพิเศษ

พัฒนาการ

          -  การเปลี่ยนแปลงในด้านการทำหน้าที่และวุฒิภาวะของอวัยวะต่่างๆรวมทั้งตัวบุคคล

          -  ทำให้สามารถทำหน้าที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น

เด็กที่มีความบกพร่องทางพัฒนาการ

          -  เด็กที่มีพัฒนาการล่าช้ากว่าเด็กปกติในวัยเดียวกัน
          -  พัฒนาการล่าช้าอาจพบเพียงด้านใดด้านหนึ่ง หลายด้าน หรือทุกด้าน
          -  พัฒนาการล่าช้าในด้านหนึ่งอาจส่งผลให้พัฒนาการในด้านอื่นล่าช้าด้วยก็ได้

ปัจจัยที่มีผลต่อพัฒนาการเด็ก

          -  ปัจจัยทางด้านชีวภาพ
          -  ปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมก่อนคลอด
          -  ปัจจัยด้านกระบวนการคลอด
          -  ปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมหลังคลอด

สาเหตุที่ทำให้เกิดความบกพร่องทางพัฒนาการ

1. พันธุกรรม

          -  เด็กจะมีพัฒนาการล่าช้ามาตั้งแต่เกิดหรือสังเกตได้ชั่วระยะไม่นานหลังเกิด มักมีลักษณะผิดปกติแต่กำเนิดร่วมด้วย

Cleft Lip / Cleft Palate

ธาลัสซีเมีย

2. โรคของระบบประสาท

          -  เด็กที่มีความบกพร่องทางพัฒนาการส่วนใหญ่มักมีอาการหรืออาการแสดงทางระบบประสาทร่วมด้วย
          -  ที่พบบ่อยคืออาการชัก

3. การติดเชื้อ

          -  การติดเชื้อตั้งแต่อยู่ในครรภ์ น้ำหนักตัวแรกเกิดน้อย ศีรษะเล็กกว่าปกติ อาจมีตับม้ามโต การได้ยินบกพร่อง ต้อกระจก
          -  นอกจากนี้การติดเชื้อรุนแรงภายหลังเกิด เช่น สมองอักเสบ เยื้อหุ้มสมองอักเสบ เป็นสาเหตุที่พบได้บ้าง

4. ความผิดปกติเกี่ยวกับเมตาบอลิซึม

          -  โรคที่ยังเป็นปัญหาสาธารณสุขไทย คือ ไทรอยด์ฮอร์โมนในเลือดต่ำ

5. ภาวะแทรกซ้อนระยะแรกเกิด

          -  การเกิดก่อนกำหนด น้ำหนักตัวแรกเกิดน้อย และภาวะขาดออกซิเจน

6. สารเคมี

          -  ตะกั่วเป็นสารที่มีผลกระทบต่อเด็กและมีการศึกษามากที่สุด
          -  มีอากาศซึมเศร้า เคลื่อนไหวช้า ผิวดำหมองคล้ำเป็นจุดๆ
          -  ภาวะตับเป็นพิษ
          -  ระดับสติปัญญาต่ำ

 แอลกาฮอล์

          -  น้ำหนักแรกเกิดน้อย
          -  มีอัตราการเพิ่มน้ำหนักหลังเกิดน้อย ศีรษะเล็ก
          -  พัฒนาการของสติปัญญาก็มีความบกพร่อง
          -  เด็กบกพร่องทางพฤติกรรมและอารมณ์

Fetal Alcohol Syndrome,FAS

          -  ช่องตาสั้น

          -  ร่องริมฝีปากบนเรียบ

          -  ริมฝีปากบนยาวและบาง

          -  หนังคลุมหัวตามาก

          -  จมูกแบน

          -  ปลายจมูกเชิดขึ้น

 นิโคติน

          -  น้ำหนักแรกเกิดน้อย ขาดสารอาหารในระยะตั้งครรภ์
          -  เพิ่มอัตราการตายในวัยทารก
          -  สติปัญญาบกพร่อง
          -  สมาธิสั้น พฤติกรรมก้าวร้าว มีปัญหาด้านการเข้าสังคม

7. การเลี้ยงดูที่ไม่เหมาะสมรวมทั้งการขาดสารอาหาร

8. สาเหตุอื่นๆ

อาการของเด็กที่มีความบกพร่องทางพัฒนาการ

          -  มีพัฒนาการล่าช้าซึ่งอาจจะพบมากกว่า 1 ด้าน
          -  ปฏิกิริยาสะท้อน (primitive reflex) ไม่หายไป แม้จะถึงช่วงอายุที่ควรจะหายไป

แนวทางการวินิจฉัยเด็กที่มีความบกพร่องทางพัฒนาการ

1. การซักถามประวัติ

          -  โรคประจำตัว โรคทางพันธุกรรม
          -  การเจ็บป่วยในครอบครัว
          -  ประวัติฝากครรภ์
          -  ประวัติเกี่ยวกับการคลอด
          -  พัฒนาการที่ผ่านมา
          -  การเล่นตามวัย การช่วยเหลือตนเอง
          -  ปัญหาพฤติกรรม ประวัติอื่นๆ

เมื่อซักประวัติแล้วจะสามารถบอกได้ว่า

          -  ลักษณะพัฒนาการล่าช้าเป็นแบบคงที่ หรือถดถอย
          -  เด็กมีระดับพัฒนาการช้าหรือไม่ อย่างไร อยู่ในระดับไหน
          -  มีข้อบ่งชี้ว่ามีสาเหตุจากโรคทางพันธุกรรมหรือไม่
          -  สาเหตุของความบกพร่องทางพัฒนาการนั้นเกิดจากอะไร
          -  ขณะนี้เด็กได้รับการช่วยเหลือและฟื้นฟูอย่างไร

2. การตรวจร่างกาย

          -  ตรวจร่างกายทั่วๆไปและการเจริญเติบโต
          -  ภาวะตับม้ามโต
          -  ผิวหนัง
          -  ระบบประสาทและวัดรอบศีรษะด้วยเสมอ
          -  ดูลักษณะของเด็กที่ถูกทารุณกรรม (child abuse)
          -  ระบบการมองเห็นและการได้ยิน

3. การสืบค้นทางห้องปฏิบัติการ

4. การประเมินที่ใช้ในเวชปฏิบัติ

          -  แบบทดสอบ Denver II
          -  Gesell Drawing Test
          -  แบบประเมินพัฒนาการเด็กตามคู่มือส่งเสริมพัฒนาการเด็กอายุแรกเกิด - 5 ปี สถาบันราชานุกูล

ทักษะ (Skills)

          -  การคิดและวิเคราะห์

          -  การแก้ไขปัญหาและการตอบคำถาม

          -  การสังเคราะห์ข้อมูลที่ได้รับ

การประยุกต์ใช้ (Application)

          หากอนาคตได้มีโอกาสได้สอนเด็กที่มีความต้องการพิเศษ ก็จะนำความรู้ในครั้งนี้ไปประยุกต์ใช้กับการจัดการเรียนรู้ให้แก่เด็กที่มีความต้องการพิเศษได้อย่างมีประสิทธิภาพที่สุด

เทคนิคการสอน (Technical Education)

          -  อาจารย์ยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลางในการจัดการเรียนกาารสอน

          -  อาจารย์ใช้คำถาม ในการจัดการเรียนการสอน เพื่อการกระตุ้นให้เด็กเกิดการตื่นตัวอยู่เสมอ

การประเมิน (Evaluation)

Self  :  จดบันทึกตามความรู้ที่ได้รับ และร่วมตอบคำถาม

Friends  : ร่วมกันตอบคำถาม สนใจในบทเรียน

Teacher  : สอนตรงประเด็นการศึกษา และเข้าใจง่าย